Cetinje je grad koji postoji tek nešto više od 500 godina, ali od trenutka njegovog nastajanja pa do dana današnjeg ispisalo je nebrojene stranice crnogrske istorije i kulture, zbog čega je za posjetioce nezaobilazno mjesto u Crnoj Gori. Svojim osnivanjem dobilo je status glavnog grada Crne Gore i taj status zadržalo do kraja Drugog svjetskog rata. Tada glavnim gradom biva proglašena Podgorica, a Cetinje, zbog svog ogromnog kulturno istorijskog značaja, dobija počasno zvanje Prijestonice Crne Gore.

Smješteno u podnožju planine Lovćen, do druge polovine 15. vijeka Cetinje je bilo poznato kao Podlovćenski dolac. Naseljavali su ga Vlasi koji su se bavili stočarstvom i jedina tada poznata građevina bila je mala crkva sagrađena od pruća na lokalitetu pored kog se prolazi na samom ulasku u grad. Godine 1482 Ivan Crnojević, vladar države Zete koja ubrzo dobija naziv Crna Gora, biva prinuđen da svoju prijestonicu preseli sa utvrđenoga grada Žabljaka prvo na Obod, a odatle na još skrovitije mjesto. Dolaskom na Cetinje gradi sebi dvor, a dvije godine kasnije gradi manastir na lokalitetu Ćipur. Manastir Crnojevića je prvi kulturno istorijski spomenik na Cetinju jer je u njemu Ivanov sin, Đurađ, otvorio štampariju tek pet decenija nakon što je Gutemberg izumio štamparsku presu i prva ćirilična knjiga u Južnih Slovena po nazivu Oktoih štampana je upravo tu, 1494. godine. Dvor je bio kratkoga vijeka ali na njegovim ostacima počinje priča o najuticajnijoj crnogorskoj dinastiji, Petrović-Njegoš. Ove dvije građevine su simboli ovog grada i prva mjesta koja treba posjetiti na Cetinju.

Razvoj Cetinja počinje vladavinom dinastije Petrović-Njegoš. Vladika Danilo Petrović, rodonačelnik dinastije, na ostacima dvora Crnojevića podigao je Cetinjski manastir koji je dalje nadograđen u vrijeme vladavine Petra I Petrovića, poznatijeg kao Sveti Petar Cetinjski. Njegovi ostaci čuvaju se u manastiru zajedno sa još dvije velike hrišćanske svetinje: rukom Svetog Jovana Krstitelja i česticom Časnog Krsta.

Prvi procvat Cetinje doživljava dolaskom Petra II Petrović Njegoša na vlast. Mlad, izuzetno obrazovan i ambiciozan, za svog kratkog života napisao je najbolja crnogorska književna djela do tada, otvorio prvu osnovnu školu, uveo organe vlasti u Crnoj Gori i sagradivši sebi rezidenciju pored manastira napravio prvi korak ka odvajanju svjetovne i duhovne vladavine. Najposjećenija mjesta na Cetinju su upravo Njegoševa rezidencija, Biljarda, Njegošev mauzolej na Lovćenu i Njegoševa rodna kuća na Njegušima.

Za vrijeme vladavine sedmog i poslednjeg vladara dinastije, knjaza i kasnije kralja Nikole, Cetinje će zasijati u punom sjaju. Vladao je 58 godina i 1878. godine donio nezavisnost Crnoj Gori čime se Cetinje razvilo u jaki politički, diplomatski i kulturni centar. Nakon proglašenja kraljevine, 1910. godine, donešen je prvi crnogorski Ustav, sagrađena zgrada parlamenta poznatija kao Vladin dom, otvoreno je 13 diplomatskih predstavništva i uveden Perper, prvi crnogorski novac. U većini ovih objekata danas se nalaze muzeji, državne institucije i umjetnički fakulteti. Kralj Nikola umro je 1921. godine, a njegov grob, zajedno sa grobovima njegove žene Milene i Ivana Crnojevića, nalazi se u crkvi na Ćipuru koju je za života obnovio.

Osim velikog broja kulturno istorijskih spomenika, ne može se zaobići ni bogatstvo prirode Cetinja. Nad njim se u jednom pravcu izdiže Nacionalni park Lovćen, a u drugom pruža Rijeka Crnojevića i Nacionalni park Skadarsko jezero. Jedno od najuzbudljivijih mjesta na Cetinju i istovremeno dragulj prirodne ljepote je i Lipska pećina koja je od 2015. godine otvorena za turističke posjete. Pećina upotpunjuju već bogatu ponudu Cetinja jer objedinjuje istoriju i kulturu ovog podneblja i savršena je opcija za izlet po kišnom danu na Cetinju, ali i za osvježenje u vrelim ljetnjim danima.

Saznajte više o Lipskoj pećini i najvećim turističkim atrakcijama kroz naše blogove, a za detaljnu ponudu grada Cetinja posjetite sajt Turističke organizacije Prijestonice.

Izvor fotografije: Turistička organizacija Prijestonice Cetinje.